Parowozy pospieszne

Belushi

Parowóz pospieszny serii Pm2.

Niemiecki pospieszny parowóz w układzie 2-3-1 ("Pacific") budowany w latach 1930-1937 prze fabryki "Borsig", "Henschel u. Sohn", oraz "Krupp". W związku z opóźnieniem w realizacji programu modernizacji torowisk spowodowanym Wielkim Kryzysem nastąpiły trudności z wprowadzeniem lokomotywy serii 01 (w Polsce Pm1). Postanowiono więc zbudować lżejszą wersję, która dysponowałaby mniejszymi naciskami osiowymi i przez to byłaby zdolna do jazdy po gorszych torowiskach. 3 prototypy zbudowano w 1930 roku, a w 1931 dostarczono pierwsze 52 seryjne egzemplarze. Kocioł parowozu osiągał nadprężność 16 atm i wyposażony był w przegrzewacz Schmidta. Wodę podawał inżektor Strubego oraz pompa z podgrzewaczem. Skrzynia ogniowa była wykonana z miedzi. Dopływ pary do dwu cylindrów regulował rozrząd Heusingera. Produkcję kontynuowano do roku 1937, łącznie budując 298 egz. (wliczając prototypy). W czasie jej trwania wprowadzono pewne zmiany konstrukcyjne (m.in. wymiana skrzyni ogniowej na stalową) i podniesiono prędkość konstrukcyjną ze 120 na 130 km/h. Część egzemplarzy wyposażono w otulinę aerodynamiczną i trzeci cylinder, pozostawiając oznaczenie serii 03 (dodano tylko numer podserii 0310). Po II wojnie światowej 34 egz. przenumerowano jako Pm2 i wpisano na stan PKP, natomiast maszyny wyposażone w aerodynamiczną otulinę zostały oznaczone jako Pm3. W trakcie eksploatacji w Polsce wymieniano pompę wodną z podgrzewaczem na drugi inżektor, pozostałe jeszcze miedziane skrzynie ogniowe zastępowano stalowymi, a niemieckie oświetlenie i armaturę kotła – typowymi urządzeniami polskimi. Ostatni Pm2 wycofano w 1978, natomiast maszyny pozostałe w Niemczech pracowały do 1985. Warszawskie Muzeum Kolejnictwa ma w swoich zbiorach zarówno Pm2 jak i Pm3.

Szczegółowe dane techniczne:

- układ osi- 2-3-1 "Pacific"
- prędkośc konstrukcyjna- 120km/h
- średnica cylindrów (mm)- 2x570
- powierzchnia rusztu (m2)- 4.05
- liczba płomieniówek- 84
- liczba płomienic- 20
- średnica kół tocznych-:
- z przodu- 850mm
- z tyłu- 1250mm
- średnica kół napędnych- 2000mm
- ciężar parowozu w stanie służbowym (woda+węgiel)- 99600 kg
- typ hamulca- Knorr lub Westinghouse

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Belushi

Parowóz pspieszny serii Pm3

Jest to pospieszny parowóz produkcji niemieckiej firmy Borsig Lokomotiv-Werke GmbH o układzie osi 2-3-1 ("Pacific"). Bazą do opracowania projektu stała się dwucylindrowa lokomotywa serii 03 (w Polsce Pm2). Zmiany obejmowały dodanie otuliny aerodynamicznej (w eksploatacji często usuwano część osłaniającą koła) i trzeciego cylindra. W Muzeum Kolejnictwa w Warszawie znajduje się jedyny zachowany taki parowóz na świecie, jednak posiada on błędne oznakowanie (tabliczki Pm3-3, powinno być Pm3-5). PKP przejęło po wojnie 20 maszyn tego typu. Z niektórych usunięto całą obudowę z powodu przedwczesnego starzenia się materiału. Koleje NRD usuneły ze wszystkich swoich parowozów tego typu otulinę aerodynamiczną i wprowadziły do niej nowy, zrekonstruowany kocioł. Moc wynosiła teraz 1500kW. Z reguły prowadziły pociągi na trasie Sassnitz-Trelleborg. Ostatni wycofano w 1980 roku. W NRF lokomotywy wycofano już w 1966 roku.

Szczegółowe dane techniczne:
- układ osi- 2-3-1 "Pacific"
- prędkośc konstrukcyjna- 130km/h
- średnica cylindrów (mm)- 2x470
- powierzchnia rusztu (m2)- 3,90
- liczba płomieniówek- 85
- liczba płomienic- 20
- średnica kół tocznych:
- z przodu- 1000mm
- z tyłu- 1250mm
- średnica kół napędnych- 2000mm
- ciężar parowozu w stanie służbowym (woda+węgiel)- 103 200kg
- typ hamulca- Knorr lub Westinghouse

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Belushi

Parowóz pospieszny serii Pm36

Projekt powstał w roku 1936. W następnym roku wyprodukowano doświadczalną serię dwóch maszyn, z czego jedna (Pm36-1) posiadała otulinę aerodynamiczną. Lokomotywa ta zdobyła złoty medal na Wystawie Techniki i Sztuki w Paryżu w roku 1937. Obydwie maszyny były wykorzystywane w ruchu planowym do prowadzenia pociągów pośpiesznych. W czasie II wojny światowej zostały przejęte przez władze niemieckie i były nadal wykorzystywane. Parowóz Pm36-1 został w czasie wojny złomowany (okoliczności zakończenia eksploatacji są niejasne (niektóre źródła podają, że Pm36-1 (podczas wojny nosiła oznaczenie 18 601) początkowo pracowała we Lwowie, później przekazano ją ośrodkowi badawczemu Grunewald, w międzyczasie zdjęto z niej otulinę aerodynamiczną, zaś po wojnie znalazła się na terenie Białoruskiej SRR, gdzie pracowała do 1951). Pm36-2 przetrwał wojnę, wrócił do kraju i do 1965 roku pracował na liniach PKP. Po zakończeniu eksploatacji został przekazany do Muzeum Kolejnictwa w Warszawie, które jest jego właścicielem.

W roku 1995 parowóz został wyremontowany w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Pile i przywrócony do ruchu. Stacjonuje obecnie w parowozowni Wolsztyn, gdzie jest używany do prowadzenia pociągów z turystami oraz niekiedy do obsługi regularnych połączeń. Pm36-2 znany jest również pod nazwą "Piękna Helena".

W 2008 roku leszczyńska lokomotywownia podjęła renowację Pięknej Heleny która potrwa do końca 2009 roku

Szczegółowe dane techniczne:
- układ osi- 2-3-1 "Pacific"
- prędkośc konstrukcyjna- 130km/h
- średnica cylindrów (mm)- 2x530
- powierzchnia rusztu (m2)- 3,85
- liczba płomieniówek- 113
- liczba płomienic- 30
- średnica kół tocznych:
- z przodu- 1000mm
- z tyłu- 1250mm
- średnica kół napędnych- 2000mm
- cięzar parowozu w stanie służbowym (woda+węgiel)- 94000kg
- typ hamulca- Westinghouse

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Belushi

Parowóz pospieszny serii Pt31

Jestr to polski parowóz konstrukcji inż. Kazimierza Zembrzuskiego produkowany w latach 1932-1940. Prędkość maksymalna jaką osiąga parowóz wynosi 110 km/godz. Zapas wody wynosi 32m3, a węgla 10 t.
Pierwsze 3 parowozy pasażerskie Pt31 wyjechały z fabryki w 1932 roku. Do II wojny światowej wyprodukowano 98 parowozów, w czasie okupacji niemieckiej kolejne 12 sztuk. Prowadziły one cięższe pociągi pospieszne o masie do 650 ton i cieszyły się dobrą opinią. Ostatni egzemplarz Pt31-49 został wycofany z PKP 13 lutego 1980 roku.
Obecnie egzemplarz Pt31-64 znajduje się w skansenie kolejowym w Chabówce. Kolejny egzemplarz Pt31-49 jest w Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa w Jaworzynie Śląskiej.
Parowozy tej serii prowadziły m.in. luksusowe pociągi ekspresowe Orient Express. Przez kolejarzy parowóz nazywany był "Cesarzową polskich szlaków kolejowych"

Pt31-49 wyprodukowany został w roku 1936 w Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Polsce w Chrzanowie (późniejszy Fablok). W latach 80-tych służył jako kocioł stały w Skrzyńsku pod Radomiem w Zakładach Przetwórstwa Owocowo- Warzywnego Hortex. Gdy zakład wybudował swoją kotłownie parowóz postanowiono oddac na złom. Jednak po szybkiej interwencji osób z Jaworzyny Śląskiej jego kasacja została zablokowana. W 1994 roku postanowiono przewieźc ten parowóz do Skansenu PKP w Jaworzynie Śląskiej. Na miejsce przeznaczenia trafił po dwóch tygodniach podróży jadąc maksymalną prędkością 15km/h wykolejając się przy tym dwukrotnie: na stacji w Częstochowie oraz pod Wrocławiem. Parowóz jest w tragicznym stanie technicznym. Brakuje wielu wskaźników i części. Oryginalny tender od tego parowozu został pocięty w Ścinawce Średniej koło Nowej Rudy.

Szczegółowe dane techniczne:
- układ osi- 1-4-1
- prędkośc konstrukcyjna- 110km/h
- średnica cylindrów (mm)- 2x630
- powierzchnia rusztu (m2)- 4,5
- liczba płomieniówek- 112
- liczba płomienic- 38
- średnica kół tocznych:
- z przodu- 1000mm
- z tyłu- 1200mm
- średnica kół napędnych- 1850mm
- ciężar parowozu w stanie służbowym (woda+węgiel)- 106 200kg
- typ hamulca- Westinghouse

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Belushi

Parowóz pospieszny serii Pt47

Jest to parowóz polskiej konstrukcji przeznaczony do prowadzenia pociągów pospiesznych.

Jednakże jego rodowód jest związany z udaną konstrukcją Pt31, której to stanowił rozwinięcie. Zasadniczą różnicą było dodanie rur cyrkulacyjnych w komorze ogniowej, przez co wyraźnie wzrosła wydajność kotła. Zwiększono także powierzchnię płomieniówek i przegrzewacza. Wiele parowozów z tej serii miało mechaniczny podajnik węgla do paleniska. Zbudowano 180 parowozów tej serii. 120 sztuk wykonała chrzanowska wytwórnia im. F. Dzierżyńskiego, 60 opuściło bramy zakładów H.Cegielskiego w Poznaniu. Ostatnie parowozy tej serii wycofano z pracy pociągowej dopiero pod koniec lat 80. Obecnie w Polsce sprawne są dwa parowozy tej serii, są to Pt47-65 oraz Pt47-112. W Austrii "pod parą" jest jeden parowóz tej serii: Pt47-138.

Szczegółowe dane techniczne:
- układ osi- 1-4-1
- prędkośc konstrukcyjna- 100km/h
- średnica cylindrów (mm)- 2x530
- powierzchnia rusztu (m2)- 4,50
- liczba płomieniówek- 113
- liczba płomienic- 40
- średnica kół tocznych:
- z przodu- 1000mm
- z tyłu- 1200mm
- średnica kół napędnych 1850mm
- ciężar parowozu w stanie służbowym (woda+węgiel)- 104 200kg
- typ hamulca- Knorr lub Westinghouse

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]

Belushi

Parowóz pospieszny serii Pu29

Seria polskich parowozów pośpiesznych, zbudowanych w zakładach H.Cegielskiego w Poznaniu, w 1931 roku.

Parowozy te były przeznaczone do obsługi ciężkich pociągów pospiesznych, a w szczególności niemieckich pociągów tranzytowych na odcinku Chojnice – Tczew – Malbork. Były to największe polskie parowozy zbudowane przed II wojną światową. Pomimo bardzo dobrych osiągów, parowóz ten był zbyt duży i ciężki dla potrzeb polskich kolei, dlatego zrezygnowano z jego produkcji na rzecz mniejszej i bardziej uniwersalnej serii Pt31.

Łącznie wyprodukowano tylko 3 egzemplarze, z których po wojnie do Polski – w 1949 roku – powrócił tylko Pu29-3. Po wojnie stacjonował on w DOKP Gdańsk, w parowozowniach Bydgoszcz Główna, Inowrocław, Toruń oraz Iława. Służbę zakończył w Toruniu, w 1970 roku. Wyremontowany w 1978 przez ZNTK Bydgoszcz, przekazany został następnie do Skansenu w Kościerzynie.

Szczegółowe dane techniczne:
- układ osi- 2-4-1
- prędkośc konstrukcyjna- 100km/h
- średnica cylindrów (mm)- 2x630
- powierzchnia rusztu (m2)- 4,95
- liczba płomieniówek- 103
- liczba płomienic- 26
- średnica kół tocznych:
- z przodu- 860mm
- z tyłu- 1200mm
- średnica kół napędnych- 1850mm
- ciężar parowozu w stanie służbowym (woda+węgiel)- 113 800kg
- typ hamulca- Westinghouse

[link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych]